Inleiding

Het vm. LIJKENHUISJE op de begraafplaats, thans gebouw voor onderhoudsgereedschappen, is een ontwerp met Art Nouveau-elementen van architect A. Velding uit Buitenpost uit 1908. Het werk werd uitgevoerd door aannemer H.J. Kuipers te Surhuisterveen. Het lijkenhuisje annex (lijk-) wagenhok staat aan de rand van de begraafplaats aan het eind van het toegangspad.

Omschrijving

Het vm. lijkenhuisje is een rechthoekig, wit gepleisterd gebouwtje op trasraam van schoon metselwerk in rode Groninger stenen. Het gebouwtje is gedekt door een schildvormig dak met rieten bedekking. Het uittorenende klokkestoeltje is aan de voorzijde open, waardoor de stoelconstructie met luidklokje zichtbaar is; de zijwanden zijn opklimmend gemetseld tot aan de noklijn. Het torentje is gedekt door een rieten helmdakje waarop een zinken piron staat met smeedijzeren bekroning. Het opschrift van de klok luidt: GEBR. VAN BERGEN, MIDWOLDA. De vernieuwde houten deur met originele deurklink, onder het doorgetrokken deel van het dakschild op standvinken, geeft toegang tot het rechterdeel van het lijkenhuisje. De toegang tot het linkerdeel van het gebouw, waar voorheen de lijkwagen stond opgesteld, is gewijzigd: de vm. hoge dubbele deuren, waarvoor de rand van het dak is opgetild, zijn vervangen door een kleinere rondboogdeur. Aan drie zijden zijn lichtopeningen ingebroken in de vorm van een omgekeerde krakeling, voorzien van gebogen diefijzers.

Waardering

Het baarhuisje uit 1908 naar ontwerp van de architectA. Velding is van cultuurhistorische en architectonische waarde:

- vanwege de toegepaste bouwstijl, waarin elementen van de Jugendstil zijn verwerkt,

- vanwege de hoge mate van belang voor het oeuvre van de architect,

- vanwege de zeer hoge mate van esthetische kwaliteit van het ontwerp,

- vanwege de hoge mate van architectonische gaafheid,

- vanwege de hoge mate van gaafheid van materiaalgebruik, detaillering en ornamentiek,

- als contemporain en essentieel onderdeel van de begraafplaats,

- vanwege de visuele gaafheid met de aanleg van en ligging op de begraafplaats,

- vanwege de hoge mate van typologische uitzonderlijkheid.