Inleiding

Tien ARBEIDERSWONINGEN onder één kap, 1920-1921. Samenstellend onderdeel van het sociale woningbouwcomplex Schildersplein e.o., gesitueerd aan het centrale plein achter de middenstandswoningen aan de Franciscus Romanusweg. Gebouwd in de trant van de Amsterdamse School naar een ontwerp van de Amsterdamse architecten Z. Gulden en J. Geldmaker, in opdracht van de socialistische Woningbouwvereniging Beter Wonen te Maastricht. De woningen werden in 1987 gerenoveerd. De sedert 1921 gerealiseerde aan- en bijbouwen zijn uitgesloten van bescherming.

Omschrijving\t

Tien centraal in het woningbouwcomplex Schildersplein e.o. gesitueerde arbeiderswoningen van één bouwlaag plus zolderverdieping en vliering op een U-vormige plattegrond. Het geheel wordt gedekt door een gebroken schildkap met in 1987 vernieuwde rode Hollandse pannen. De dakkapellen op de dakschilden zijn voorzien van vernieuwde houten vensterkozijnen, al dan niet met verticale indeling, waaruit de oorspronkelijke roedeverdeling is verwijderd. Nokschoorstenen. De hoogoplopende schoorstenen op de zijdakschilden alsmede de nokornamenten zijn verwijderd. De luifelgoten op klossen zijn thans bekleed met trespa.

Het centrale voorgeveldeel aan de westzijde (nrs. 13, 14, 15, 16) is volledig symmetrisch vormgegeven, de noordelijke (nrs. 10, 11, 12) en zuidelijke (nrs. 17, 18, 19) geveldelen zijn asymmetrisch.

Het centrale voorgeveldeel heeft een middenas met twee vensterreeksen en wordt bekroond door een topgevel. In de eerste laag twee vernieuwde rechthoekige houten vensters met enkelvoudige asymmetrische, verticale geleding een en ander ter vervanging van de oorspronkelijke kruiskozijnen met verticaal ingedeelde bovenlichten. Daarboven, in de topgevel, twee tweevoudig verticaal gelede houten vensters, zonder de oorspronkelijke 4-ruits roedeverdeling.

Aan weerszijden van de middenas is de gevel voorzien van een centraal geplaatst venster, al dan niet verticaal ingedeeld en zonder de oorspronkelijke roedeverdeling van de zijlichten, geflankeerd door twee recente rechthoekige houten deuren met bovenlicht.

De noordelijke en zuidelijke voorgeveldelen hebben zowel een dubbele als een enkelvoudige entreepartij. De dubbele entreepartij had oorspronkelijk de vorm van een portiek met twee rechthoekige houten paneeldeuren met bovenlicht, onderling gescheiden door een tussenmuur waarvoor een tweetal kolommen op bakstenen basement. Deze kolommen droegen als het ware de betonlatei boven het hele portiek. Thans is de dubbele entreepartij in de rooilijn geplaatst, zijn de paneeldeuren vervangen en het tussen de deuren vrijgebleven gevelvlak voorzien van een eenvoudig beschot. De enkelvoudige entree was van oorsprong al in de rooilijn geplaatst en heeft een vernieuwde voordeur met bovenlicht. Aan weerszijden van deze entreepartijen bevinden zich rechthoekige, zowel symmetrisch als asymmetrisch ingedeelde vensterkozijnen, ter vervanging van de oorspronkelijke kruiskozijnen met verticaal ingedeelde bovenlichten.

De zijgevels van de hoekwoningen zijn blind.

In de achtergevel is elke woning, met uitzondering van de nrs. 14 en 15, voorzien van een rechthoekige houten keukendeur met zijlicht en een dubbele houten woonkamerdeur met zijlichten. Deze deuren waren oorspronkelijk voorzien van kleine roedeverdeling in de glaspanelen.

De tien woningen zijn opgetrokken in rood genuanceerde baksteen, gemetseld in staand verband, op een verticaal gemetselde, in hoogte variërende plint van trasraamklinkers. Horizontale profiellijsten in de topgevel. Vensterrollagen. Hardstenen vensterdorpels.

Waardering

De arbeiderswoningen van het woningbouwcomplex Schildersplein e.o. zijn van cultuurhistorisch belang als zeer bijzondere uitdrukking van een sociaal-economische c.q. een typologische ontwikkeling. De architectuurhistorische waarden worden bepaald door de bouwstijl, de betrokkenheid van de architecten Gulden en Geldmaker, door de esthetische kwaliteit van hun ontwerp en het materiaalgebruik. De woningen vormen een essentieel onderdeel van het woningbouwcomplex Schildersplein e.o., zijn vanwege de situering ten zeerste verbonden met de ontwikkeling van de stad en zijn van bijzondere betekenis voor het aanzien van de wijk. De zes arbeiderswoningen zijn in architectonisch opzicht redelijk gaaf en van groot belang voor de structurele en visuele gaafheid van de bebouwde omgeving. De dubbele woning is bovendien van belang vanwege de hoge mate van architectuurhistorische en typologische zeldzaamheid, een en ander in een regionaal perspectief en in relatie tot de relatief hoge ouderdom van het woningbouwcomplex Schildersplein e.o..