Omschrijving

Aan de zuidzijde van het complex het POORTGEBOUW annex GASTENVERBLIJF met KAPEL, DRUIVENGANG EN GASTENTUIN. Het poortgebouw is een langgerekt L-vormig gebouw met een uitgemetselde plint, opgetrokken in rode machinale baksteen onder met leien gedekte (maasdekking) zadeldaken. Onder de dakrand is een fries van siermetselwerk aangebracht. De voorgevel (Z) bestaat uit drie delen: in het midden de iets teruggelegen poort, rechts een drie traveeën breed bouwdeel en links een rechthoekig bouwdeel, waarin de kapel gehuisvest is. Het bouwvolume haaks op de kapel wordt gebruikt als gastenverblijf.

De centraal gelegen doorrit is tussen lisenen geplaatst onder een steekkapje met windwijzer. De dubbele inrijdeuren met beslag bevinden zich onder een ijzeren latei en binnen spitsboogvormige archivolten. Boven de deur een beeld van de aartsengel Michael met de draak, wapenschilden en een Latijnse spreuk. Aan weerszijden van de entreepartij een venster met achtruits bovenlicht onder een spitsboog spaarveld. De risalerende bouwdelen onder doorlopende dakschilden aan weerszijden van de poort vormen de overgang naar de daarnaast gelegen bouwvolumes. In het rechter risaliet is een venster met achtruits bovenlicht geplaatst, in het linker een rechthoekig venster met glas-in-lood vulling. Het rechter bouwdeel bestaat uit twee risalerende bouwdelen onder afgewolfde steekkapjes. Op de begane grond is in ieder risaliet een drielichts venster onder een gemetselde segmentboog geplaatst, op de verdieping bevinden zich twee kleine vensters. Tussen beide risalieten een bouwdeel met een verhoogde middentravee, eveneens onder een afgewolfde steekkap. Hierin is de entree in een segmentboogvormig portiek geplaatst, daarboven twee kleine vensters. Aan weerszijden van de entree een tweelichts venster onder een gemetselde segmentboog. De zes traveeën brede kapel links van de poort wordt door middel van lisenen onderverdeeld. In vijf traveeën is een rechthoekig venster met glas-in-lood geplaatst, de laatste travee heeft een moderne uitbouw. Op het dak twee dakruiters.

De achtergevel van het poortgebouw (N) heeft aan weerszijden van de spitsboogvormige opening enkele verhoogd gelegen entrees met natuurstenen treden en T-vensters. De achtergevel van het rechter deel van het poortgebouw en de kapel zijn vrijwel identiek aan de voorgevel. Het gastenverblijf haaks op de kapel is met een tussenlid daarmee verbonden. Het is een twee verdiepingen tellend rechthoekig gebouw opgetrokken in rode machinale baksteen met rode sierbanden onder een met leien gedekt zadeldak. De vensters in de gevels hebben voor een deel hun roedeverdeling verloren.

De DRUIVENGANG vormt een verbindingslid tussen het gastenverblijf en de zuidelijke dienstvertrekken van het kloostercomplex. Deze gang heeft geen zelfstandige ingang. Het is een eenlaags gebouw met glazen dak. De aan de buitenzijde geplante druiven groeien via uitsparingen in de muur aan de binnenzijde van de gang. Dit is een gangbare wijze van aanplant bij druivenkassen, maar in de uitvoering van een druivengang zeldzaam.

De GASTENTUIN is ruimtelijk en functioneel van belang respectievelijk als groene, open ruimte en als element in het totaal van de wijze waarop het klooster functioneert.

Waardering

Poortgebouw met kapel, gastenverblijf, druivengang en gastentuin is van algemeen cultuur-, architectuurhistorisch en stedenbouwkundig belang:

- als onderdeel van het eerste en enige Cisterciënzerklooster dat boven de grote rivieren gesitueerd is;

- vanwege de typologie;

- vanwege de redelijk gave staat waarin het pand zich bevindt.