Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
512324
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82662/95
Kadastrale aanduiding
Best F 918
Best F 919
Batalaan 5, 5684 ZK te Best
Batalaan 7, 5684 ZK te Best

Omschrijving

Inleiding:

DUBBELE DIENSTWONING (type III) voor lager personeel in de stijlvormen van het Functionalisme uit 1935, gebouwd door de Tsjech Thomas Bata bij zijn schoenfabriek in Batadorp.

Het ontwerp is vermoedelijk van architect Antonín Vítek, die verbonden was aan de moederfabriek te Zlín (Tsjechoslowakije).

Van dit bouwtype III zijn twaalf blokken gebouwd, het zijn: Amsterdamsestraat 2-4 ", 6-8", 10-12", 14-16", 18-20", 1-3", 5-7", 9-11", 13-15", 17-19",

Batalaan 1B-3", 5-7

In heel Batadorp werden, in het tweede kwart van de 20ste eeuw, voor lager en hoger personeel van de fabriek 123 dienstwoningen gebouwd in negen bouwtypes.

Omschrijving

Het dubbele woonhuis heeft twee bouwlagen en is kubusvormig van opzet. Het heeft een betonnen dakoverstek en fries. Een kleine betonnen luifel en aangebouwde L-vormige gemetselde zitbank bij de voordeur doorbreken de strakke architectuur van de huizen.

Het opgaande werk bestaat uit machinale baksteen gemetseld in halfsteensverband. De muuropeningen zijn voorzien van een rollaag. Onder de luifel naast de voordeur een halfsteens uitgebouwde penant. De indeling van devensters is gewijzigd.

De indeling van de huizen, die het spiegelbeeld zijn van elkaar is alsvolgt: op de begane grond een gang met trap, woonkamer, keuken met provisiekast, badkamer, bergplaats. Op de verdieping drie slaapkamers, waarvan twee met ingebouwde kasten.

De woonkamervloer, verdiepingsvloer en het platte dak hebben een houten balklaag. De rest van de vloeren is van beton voorzien van een deklaag van cement-estrik of terrazzowerk.

Waardering:

De dubbele dienstwoning type III is van algemeen belang. Het gebouw heeft cultuurhistorische waarde als voorbeeld van een sociaal-economische ontwikkeling, namelijk de industrialisatie en internationalisering van Noord-Brabant in het Interbellum. Het object is tevens van belang voor de typologische ontwikkeling van de arbeiderswoning. Het heeft architectuurhistorisch belang als karakteristiek en zeldzaam voorbeeld van het Functionalisme en als stijlvoorbeeld van de Praagse Academie voor Creatieve Kunst. Ze heeft ensemblewaarden als functioneel onderdeel van de Companytown Batadorp, die voor Nederland als een zeer bijzondere stedenbouwkundige ontwikkeling aangemerkt dient te worden.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Woningen en woningbouwcomplexen Dienstwoning(K) Dienstwoning(K4) Dubbele dienstwoning voor lager personeel.

Bouwactiviteiten

Werkzaamheid Van Tot Nauwkeurigheid Toelichting
vervaardiging
1935
1935
exact

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
Functionalisme
invloeden

Ambachten

Vakman Beroep Toelichting
Bata, Thomas ; Noord-Brabant
opdrachtgever
Vitek, Antonin ; Noord-Brabant
architect / bouwkundige / constructeur