Registergegevens
Monumentgegevens
- Monumentnummer
- 517086
- Complexnummer
- 517085 - School met conciërgewoning.
- Inschrijving register
- Kadaster deel/nr
- 82689/149
- Kadastrale aanduiding
-
Bergen op Zoom H 4276
Omschrijving
Inleiding.
De SCHOOL werd gebouwd als Rijks H.B.S. in 1884-1885 naar ontwerp van architect C.P. van Genk. De stijl is die van de rijke Hollandse Neo-renaissance met Chaletstijl elementen. In eerste opzet werd de school gebouwd als een grote villa. Het pand werd in 1903 met negen vensterassen en 1908 met drie vensterassen in dezelfde stijl uitgebreid, waardoor het een langgerekt gebouw werd. Bij een verbouwing in 1958 werd de gevel aan de achterzijde deels gewijzigd ten behoeve van een nieuwe hoofdingang. Hierbij werd ook het trappenhuis veranderd.
Omschrijving.
Het tweelaagse deels onderkelderde pand heeft een langgerekte plattegrond met enkele uitbouwen. Op het samenstel van zadel- en schilddaken met plat liggen rode en zwarte kruispannen in zig-zagpatroon. De langwerpige plattegrond wordt op twee plaatsen doorbroken door een dwarskap, namelijk op de oosthoek en een bredere dwarsbeuk drie vensterassen daarvandaan. Deze dwarskappen zijn voorzien van overstekken met verschillend vormgegeven schijnspanten. De langskappen, die eveneens op schoren rusten, zijn voorzien van kleine dakkapellen. De westelijke uitbouw van drie vensterassen uit 1908 heeft een plat dak. De gevels zijn opgetrokken uit machinale baksteen met natuursteen speklagen, cordonlijsten, dorpels, hoek- en sluitstenen in de vensterbogen. De ramen van de topgevels hebben allen korf- en rondbogen als afsluiting. De verdiepingsramen worden afgesloten door een strek. De sluitstenen zijn voorzien van gebeeldhouwde kopjes. De boogtrommels zijn gevuld met divers baksteenmozaïek. Tussen de bogen bevinden zich gekrulde smeedwerk muurankers. De korte voorgevel aan de oostzijde is voorzien van een middenrisaliet waarin zich tot 1958 de hoofdingang bevond. De deur is verbouwd tot zesruits venster. Deze risaliet wordt geaccentueerd door twee natuurstenen reliëfs in de boogtrommels op begane grond en etage. De eerste is voorzien van wetenschapssymbolen als passer, wereldbol, sterrekijker en meethoek. De andere is voorzien van een (portret)buste en banderolle met "Anno 1884". Het zadeldakje van dit bouwdeel kraagt over, vergelijkbaar met de overige daken en is voorzien van houten schoren. Rechts van deze risaliet is er een gekoppeld zesruitsvenster, links zijn twee zesruitsvensters geplaatst. Op de begane grond is er in 1932 een gedenksteen geplaatst ter ere van het "50 jarig bestaan der R.H.B.S." De vensterindeling in de noordgevel komt overeen met die in de zuidgevel. Alleen is er in de bouwmassa tussen de hoekrisaliet en het deel van de dwarsbeuk in 1958 het oorspronkelijke muurwerk geamoveerd voor het bouwen van een nieuwe gevel. Tussen het vele glaswerk is hierin de nieuwe entree opgenomen. De detaillering en de hoofdindeling van de traveeën van de gevel is verder identiek aan de overige gevels. De korte westgevel is ingebouwd door recente nieuwbouw en zodoende aan het oog onttrokken.
Het interieur is met name in de jaren vijftig en zestig geheel gewijzigd, de trappen zijn vernieuwd en verplaatst. De aankleding van de middengang, de deuren en de lokalen is veranderd. De oorspronkelijke plafonds met balken en kwartronde consoles zijn verborgen achter verlaagde systeemplafonds. De traditionele houten kapconstructie verkeert nog wel in oorspronkelijke en goede staat.
Waardering.
De school is van algemeen belang. Het pand heeft cultuurhistorische waarde als uitdrukking van een culturele ontwikkeling en vanwege de betekenis voor de typologische ontwikkeling. Het heeft architectuurhistorische waarde vanwege de stijl en de plaats in het oeuvre van de architect Van Genk. Daarnaast is het pand van belang vanwege het materiaalgebruik en de ornamentiek. De school heeft ensemblewaarde vanwege de situering, verbonden met de ontwikkeling van de stad en voor het aanzien daarvan. Het schoolgebouw is belangrijk vanwege de gaafheid van het exterieur.
Overige gegevens
Oorspronkelijke functies
Hoofdfunctie | Hoofdcategorie | Subcategorie | Functie | Verbijzondering | Toelichting |
---|---|---|---|---|---|
Ja | Cultuur, gezondheid en wetenschap | Onderwijs en wetenschap | Schoolgebouw |
Bouwactiviteiten
Werkzaamheid | Van | Tot | Nauwkeurigheid | Toelichting |
---|---|---|---|---|
vervaardiging
|
1884
|
1885
|
globaal
|
Bouwstijlen
Bouwstijl | Zuiverheid | Toelichting | Rijksmonumentnummer |
---|---|---|---|
Neo-Renaissance
|
invloeden
|
Met Chaletstijl elementen.
|
Ambachten
Vakman | Beroep | Toelichting |
---|---|---|
Genk, C.P. van ; Noord-Brabant
|
architect / bouwkundige / constructeur
|