Inleiding.

De voormalige FABRIEKSHAL werd gebouwd in 1862 voor de vroegere suikerfabriek in opdracht van de Sucreries de Breda et de Berg op Zoom in een sobere Ambachtelijk-Traditionele stijl. Het pand werd aan het eind van de vorige en aan het begin van de huidige eeuw diverse malen verbouwd. De entree werd rond 1970 vergroot.

Omschrijving.

De fabriekshal, de rechterhal, heeft een rechthoekige plattegrond en een zadeldak met rode oudhollandse dakpannen. De gevels zijn opgetrokken uit machinale baksteen. De voorgevel heeft een gepleisterde plint en in het midden de grote, hoge poort onder stalen profielbalk. Aan weerskanten hiervan een langwerpig hooggeplaatst rondboograam met ijzeren roedenverdeling. In het metselwerk zijn boven de poort nog sporen van een lager geplaatst dichtgezet rondboograam aanwijsbaar. Hierboven drie rondboogramen met in het midden een hijsbalk. De topgevel is voorzien van uitgemetselde oortjes, een rollaag en een lage tuit. Onder deze gevellijst gietijzeren muurankers. Hoog in de linkerzijgevel bevinden zich negen traveeën achttienruits rondboogramen. Deels zijn deze open, deels zijn zij dichtgemetseld. De rechterzijgevel, met nog zeven zichtbare vensters, en de achtergevel zijn gepleisterd. De achtergevel bezit links een getoogd negenruits raam, centraal een vernieuwde poort, en rechts een klein raam van liggend formaat. Hierboven drie getoogde twaalfruits ramen. Links, ten oosten van deze hoofdmassa bevindt zich een bouwdeel van machinale baksteen onder een lessenaardak met dakleer. Op de begane grond hiervan is een getoogde poort gebouwd en daarboven een rondboograam met ijzeren kleine roedenverdeling. Inwendig is de grote hal opgetrokken uit schoon metselwerk boven een gepleisterde lambrizering. De kap is beschoten met houten planken en wordt gesteund door tien polonceauspanten. Deze bestaan uit ronde ijzeren buizen. De onderrand heeft een iets bol verloop door de druk van de trekstang in het midden, aan weerskanten hiervan twee diagonale stijlen. Het muurwerk vertoont vele sporen van verbouwingen in de vorm van dichtgemetselde raam- en deuropeningen. Op de begane grond zijn deze getoogd, daarboven rondbogig. Tussen de grote getoogde vensters die als lichtbeukramen bevinden zich baksteen lisenen. Via een getoogde deuropening is het poortgedeelte ter linkerzijde bereikbaar. In deze lege bakstenen ruimte getuigen balkgaten op andere hoogte dan de huidige beide verdiepingsvloeren van diverse verbouwingen. Beide ruimten zijn ontdaan van alle oude fabrieksapparatuur en inrichting.

Waardering.

De fabriekshal is van algemeen belang. Het pand heeft cultuurhistorisch belang als voorbeeld van een sociaal-economische en typologische ontwikkeling. Het pand heeft architectuurhistorische waarde door de sobere stijl en is van belang voor de technische ontwikkeling. Het vormt een essentieel onderdeel van een groter geheel, dat van nationaal belang is. Het gebouw is van bijzondere betekenis vanwege de situering, verbonden met de ontwikkeling van de stad. Het pand is belangrijk vanwege de relatieve gaafheid van ex- en interieur. Het belang van het gebouw is tevens gelegen in de typologische en functionele zeldzaamheid ervan.