Omschrijving

VILLA "Amersberg", door een ruime geometrische tuin gescheiden van de openbare weg, is bereikbaar via een oprijlaan vanaf de Nassaulaan. De hoofdmassa van de villa is gesitueerd op een rechthoekige plattegrond met de lange zijde evenwijdig aan de Utrechtseweg. Het pand bezit twee bouwlagen en een afgewolfd zadeldak met rode tuiles du Nord met op de hoekpunten schoorstenen. Vlak onder de schoorstenen, aan voor- en achterzijde bevinden zich dakkapellen onder een doorgetrokken dakschild.

De villa met een op traditionele bouwwijzen georiënteerde bouwstijl heeft een beperkte variatie aan venstervormen: grote eenlichtsvensters met (glas-in-lood) twee- en drieruits bovenlichten, met bewerkte natuurstenen lateien, eenlichtstuindeuren, geheel door natuursteen omlijst en dakvensters met roedenverdeling. In 1956 is de begane grond van de villa ingrijpend verbouwd, hetgeen gevolgen had voor de indeling van de noordgevel. Deze wijzigingen, waaronder een balkon, een tweede toegangspartij onder de hoofdentree en de bepleisterde muur vallen buiten de bescherming.

In 1996 is de villa gerestaureerd.

De voorgevel (zuidzijde) kan worden onderverdeeld in drie delen, waarvan de middelste een risalerende Vlaamse gevel is.

De belangrijke vertrekken, zoals eetkamer, rookkamer, trappartij en hal, zijn alle gesitueerd in het linker- en middendeel van de eerste verdieping, de 'piano nobile'. In het rechterdeel zijn de minder representatieve vertrekken, waaronder de dienstruimten, ondergebracht. Geheel links, ter hoogte van de eerste verdieping, te bereiken via een bakstenen trap, bevindt zich de in een uitbouw gelegen hoofdentree, bestaande uit een portaal met toegangsdeur, omlijst door vensters met glas-in-lood. Het dak van het portaal wordt gedragen door een, op een muurdam geplaatste, natuurstenen pilaar, waarop geometrische motieven zijn aangebracht. De uitbouw ter rechterzijde van de hoofdmassa heeft één venster. Op de eerste verdieping bevindt zich achter de middenrisaliet de centrale hal. Deze (driedelige) ruimte wordt verlicht door drie eenlichtstuindeuren met bovenlichten, welke geheel door natuursteen worden omlijst. Daarboven, op de tweede verdieping, een uitkragend door bakstenen muurdammen gescheiden driedelig venster met natuursteenelementen op de dragende punten. Daarboven bevindt zich een klein drielichtsvenster met geheel in de top baksteendecoraties.

De noordgevel is wat eerste verdieping en topgevel van de hoofdmassa betreft, spiegelbeeldig identiek aan de voorgevel. Vlak boven de vensters in de derde bouwlaag van de risaliet bevindt zich, in een uitkragend vlak, een natuurstenen gevelsteen met de naam "AMERSBERG".

De begane grond is door de verbouw uit 1956 van ondergeschikt belang. Hier bevinden zich van links naar rechts: een groot samengesteld venster in de uitbouw links, een dubbele tuindeur geflankeerd door twee vensters in het linkerdeel van de hoofdmassa, drie tuindeuren omlijst door natuursteen in de middenrisaliet, een samengesteld venster met tuindeuren in het rechterdeel van de hoofdmassa en een drielichtsvenster in de rechter uitbouw, met daarboven een lessenaarsdak, dat eindigt op de gevel van de tweede bouwlaag, waarin een drielichtsvenster met drielichtsbovenlicht is aangebracht. Rechts van deze gevel, ter hoogte van de begane grond bevindt zich een bakstenen poort. Op de rechter voet van de middenrisaliet is de 'eerste steen' aangebracht. Geheel rechts bevindt zich een bakstenen poort. Een bakstenen terras met in de as gelegen traptreden vormt de overgang naar de verdiept aangelegde tuin. De eerste verdieping bezit de oorspronkelijke vensterindeling, waarbij de uitbouw aan de linkerzijde is teruggelegen ten behoeve van een balkon. De gevel bestaat hier vrijwel geheel uit een samengesteld venster.

De rechter zijgevel (oostgevel) toont de afgewolfde hoofdmassa, met daarvoor de smallere uitbouw. Op de begane grond van de uitbouw zijn drie eenlichtsvensters aangebracht. De eerste verdieping wordt gedomineerd door een uitkragende erker in het midden van de gevel, corresponderend met de positie van de trappartij in het interieur. Dezelfde erkervorm, ook hier rijk gedecoreerd met glas-in-lood, keert terug in het midden van de hoofdmassa, hier echter ter hoogte van de derde bouwlaag. Zij wordt geflankeerd door eenlichtsvensters met tweelichtsbovenlicht.

De linker zijgevel (westgevel) toont de afgewolfde hoofdmassa, met daarvoor de smallere uitbouw, waarin op de begane grond van links naar rechts zich een deur met bovenlicht en twee zeslichtsvensters bevinden. De eerste verdieping toont een geslotener geheel met een eenlichtsvenster met drielichtsbovenlicht en een kleiner tweelichtsvenster. Daarnaast, onder een iets lagere daklijst een wit paneel. In de derde bouwlaag van de hoofdmassa zijn drie eenlichtsvensters aangebracht, waarvan de middelste voorzien is van een in het glas geslepen voorstelling van twee danseressen.

Het interieur van de villa is nog grotendeels in authentieke staat.

In het midden van het oostelijke deel van de villa is de trappartij gesitueerd. De met oosterse motieven gestileerde tegels decoreren de met een houten leuning uitgeruste trap. Het glas-in-lood in het trappenhuis is verzorgd door W. Bogtman. In het middendeel van de eerste verdieping, is de rijk gedecoreerde hal gelegen. Ter linker- en ter rechterzijde van de trap zijn twee tevens rijk gedecoreerde vertrekken gesitueerd. Met materialen als stuc, tegels, glas, behang en verschillende houtsoorten zijn ruimten gecreëerd die deels een neorenaissance-stijl en deels een vrije expressieve vormgeving hebben, waarbij van oosterse invloeden sprake is.

Waardering

Villa "Amersberg" is van algemeen belang vanwege zijn architectuurhistorische waarde als gaaf voorbeeld van een villa met een heroriëntatie op traditionele bouwwijzen. Het pand bezit een gaaf en rijk gedecoreerd interieur. Het gebouw vormt in samenhang met de tuin, vormgegeven in de nieuw-architectonische tuinstijl, en het tuinhuisje een eenheid.