Inleiding

PASTORIE deel uitmakende van het COMPLEX VAN DE ROOMS KATHOLIEKE KERK MET PASTORIE, gewijd aan Johannes de Doper, gebouwd op initiatief van pastoor J.B.H.A.M. Tepe door H.P.J. de Vries uit Rotterdam in 1932-'34 met medewerking van Arjen Witteveen uit Leeuwarden. Kerk, pastorie en twee scholen waren gelegen aan een ruim plein en vormen een moderne variant van een katholieke enclave. Een der scholen is afgebroken en de andere, waarin ook een zusterhuis was gevestigd, is van bestemming veranderd. Ook de pastorie onderging dit lot. De stijl is een mengeling van traditionele elementen, Delftse School en Scandinavische invloeden. Het traditionele komt o.a. tot uitdrukking in het materiaalgebruik. De ruige baksteenbehandeling (o.a. mondsteen) met diepliggende voeg vertoont invloeden van het Expressionisme. De stalen kozijnen van de pastorie verraden belangstelling voor het Nieuwe Bouwen en Dudok. Is de vormgeving traditioneel, de detaillering is hier en daar zeer eigentijds. De kerk heeft 800 zitplaatsen en het complex omvat verder een sacristie en een ruime pastorie met een tuin. De kerk onderging alleen zeer geringe wijzigingen, die zich hoofdzakelijk beperkten tot het priesterkoor. De doorgang van de kerk naar de pastorie werd dichtgezet toen de pastorie een kantoorfunctie kreeg. Het ontwerp voorzag ook in een rechthoekige vijver met tuin ten zuidwesten van de pastorie. Vijver en tuin bestaan nog steeds.

Omschrijving:

PASTORIE: Gebouw op rechthoekige grondslag, aansluitend aan de westzijde van de sacristie, opgebouwd uit ruige bonte klinkers (mondsteen) met diepe voeg, gedekt door een zadeldak, dat belegd is met speciaal gebakken grote rode romeinse pannen. Opvallend is het samengaan van traditionele vormen, zoals een zadeldak tussen sluitgevels, dakvensters, een traptoren etc., met stalen kozijnen, zoals die in dezelfde tijd door de aanhangers van het Nieuwe Bouwen werden gebruikt. Ook het interieur vertoont hiervan trekken, zoals in de keukeninrichting en in de plattegrond: beide verdiepingen hebben een centrale gang over de gehele lengte.

EXTERIEUR: De zuidgevel bevat op de begane grond twee stellen dubbele deuren met zijlichten en twee vensters, waarvan de rechter later verbouwd is tot ingang. Op de verdieping bevindt zich een reeks vensters van verschillende afmetingen die niet in de as van de openingen op de begane grond zitten. Het dakschild heeft aan deze zijde vier kleine dakvensters. De oostgevel is behoudens een venster op de verdieping en twee kleine in de geveltop, geheel gesloten. De geveltop is voorzien van schouders. De noordgevel is de oorspronkelijke ingangsgevel: de geheel links zittende ingang heeft een spitsbogig geopend portaal. Rechts daarvan zitten drie vensters met bovenlichten. Rechts daarvan zit een torenachtig uitgebouwde trappenhuis, dat verlicht wordt door twee lancetvensters die over nagenoeg de gehele hoogte lopen. De trappartij heeft een topgevel met schouders. De rechterhoek ligt iets terug en heeft een erker op een basement, dat voorzien is van baksteenvlechtwerk. boven de erker zit een mandorlavormig spaarveld, gevuld met vlechtwerk. Het linker gevelgedeelte heeft twee vlaamse gevels, wederom met schouders. Aan de westgevel is de sacristie aangebouwd. Op de begane grond wordt het ingangsportaal verlicht door twee spitsbogige openingen met daarboven nog een mandorlavormige opening. Op de verdieping zit een vluchtdeur. INTERIEUR: De gangen hebben de originele tegelvloeren met geglazuurde plinten. De deuren zijn verbonden door een bovendorpellijst. De deurkozijnen zijn ongeprofileerd, behalve in de vertrekken van de pastoor. Zijn werkkamer is d.m.v. een vierdelige suitepui met een vergaderzaal verbonden. Alle kamers hebben ingebouwde kasten. Het trappenhuis heeft vierkante, gegroefde trappalen. De leuningen aan de kant van de muur werden vernieuwd. De keukeninrichting bleef vrijwel ongewijzigd behouden o.a. de kasten, granito aanrecht en een schouw met een metalen kap.

Waardering:

De pastorie, deel uitmakende van het Rooms Katholieke Johannes de Doperkerk is van algemeen architectuurhistorisch, cultuurhistorisch en stedenbouwkundig belang:

- vanwege de architectuur, die traditionele en verschillende andere invloeden aan elkaar knoopt;

- vanwege de verregaande mate van ongereptheid van exterieur en interieur;

- vanwege de samenhang met de pastorietuin, waarvan in het zuidelijke gedeelte de vijver en een gedeelte van de oorspronkelijke beplanting nog aanwezig is;

- vanwege de ligging aan een restant plein en de samenhang met de kerk en de voormalige school met zustershuis.