Inleiding

Voormalig WOONHUIS annex BANKGEBOUW uit 1883 in Eclectische stijl van de Tilburgse lakenfabrikant Johannes Diepen naar ontwerp van de Tilburgse architect W.F.J.H. Bouman.

Omschrijving

Het tweelaagse huis met zolderverdieping wordt gedekt door een schilddak met plat voorzien van rensdakleien. Het heeft een rechthoekige plattegrond. Aan de achterkant op de begane grond, bevindt zich over de volle breedte van het huis een uitgebouwde eenlaagse serre onder lessenaarsdak. De symmetrische vijf traveeën brede voorgevel is uitgevoerd als pilastergevel met ingangsrisaliet. De risaliet heeft een verhoogd gelegen portiek met een monumentale ingangspartij, die bereikbaar is via een frontale hardstenen trap van vier treden. Eikenhouten dubbele deuren met gesneden naald en panelen en bovenlicht met smeedijzeren sierrooster. Hierboven op de tweede bouwlaag een balkon, bestaande uit een hardstenen vloerplaat rustend op voluutvormige consoles met een siersmeedijzeren balustrade met in de bovenste rand de gemeentewapens van Amsterdam en Tilburg. Dubbele balkondeuren. Tussen een gebroken fronton bevindt zich boven de middentravee in het dak een grote rondboogkapel, die door kleinere wordt geflankeerd. De kapellen, met smeedijzeren bekroning, hebben voluut-vormige klauwstukken. De getoogde muuropeningen, waarin schuifvensters zijn aangebracht, hebben geprofileerde stuclijsten met een kuifbekroning. De openingen hebben bovendien beneden een segmentvormig fronton en boven een rechte kroonlijst met kuif. De ondervensters zijn voorzien van houten rolluiken. De bovenvensters hebben een T-vormige indeling. Het huis heeft een rondomlopende kroonlijst met fries. De kroonlijst wordt in de voorgevel ondersteund door dubbele stenen voluutvormige consoles. Het huis wordt in de voorgevelrooilijn geflankeerd door eenlaagse onderkelderde vleugels op rechthoekige plattegronden. Links de bank- en rechts de dienstvleugel van het huis. Ze worden gedekt door leien schilddaken. Beide identieke kopgevels bevinden zich tussen hoekpilasters. Aan de Stationsstraatzijde hebben ze een getoogde ingangspartij met geprofileerde stuclijsten en kuif, die bekroond wordt door een tympaan. De ingangspartijen zijn eveneens bereikbaar via brede frontale hardstenen trappen van vier treden. Ze zijn voorzien van houten puien met twee tussenstijlen en bovenlicht en in het midden een gesneden dichte paneeldeur en opzij glaspaneeldeuren. De zijmuur van de bankvleugel in de Fabrieksstraat is acht traveeën breed. Hierin bevinden zich op de begane grond getoogde muuropeningen voorzien van schuifvensters. De onderramen bevatten gezandstraald glas met een sierrand voorzien van bladmotieven en de gemeentewapens van Amsterdam en Tilburg.

Onder de vensters bevinden zich, opgenomen in de plint, getoogde keldervensters. De derde travee van links, gemarkeerd door pilasters, bevat in een portiek een monumentale zijingang bereikbaar door een hardstenen trap van vier treden. Het bovenlicht boven de deur is voorzien van zware diefijzers. Het opgaande werk van het woonhuis met beide vleugels bestaat uit baksteen dat voorzien is van witgeschilderd pleisterwerk. De voorgevel heeft bovendien een hardstenen basement en cordonlijst. De risaliet en de pilasters hebben imitatie blokpleisterwerk. Het dak wordt, tussen de vier hoekschoorstenen, bekroond door een smeedijzeren hekwerk. De serre van het huis, oorspronkelijk een veranda onder lessenaarsdak, heeft een houten pui waarvoor acht gietijzeren pilaren staan, die voorzien zijn van een Corintisch kapiteel, een achthoekige schacht en basement. Het interieur van het woonhuis heeft in de gang en kamers van de begane grond meerdere portes-brisées met vijf bossingpanelen. In de kamers rijk bewerkte stucplafonds met florale motieven, marmeren schoorsteenmantels en vensters met harmonicablinden. Marmeren gang en hal met rand en lambrizering. Eikenhouten bordestrap met trappaal en gietijzeren balustrade.

Waardering.

Het woonhuis annex bankgebouw is van algemeen belang. Het pand heeft cultuurhistorisch belang als voorbeeld van een sociaal-economische ontwikkeling, namelijk de bouw van rijk gedetailleerde fabrikantenwoningen en kantoren binnen de bestaande stedelijke structuur en is tevens van belang als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van het woonhuis en kantoor. Architectuurhistorisch is het van belang vanwege de rijke stijl en de detaillering en als voorbeeld van het werk van de architect. Het huis is belangrijk vanwege de gaafheid van het ex- en interieur en heeft ensemblewaarde als onderdeel van een complex, gelegen in een stadsbeeld dat zich kenmerkt door de structurele en visuele gaafheid.