Oudendijk 64, Woudrichem (onderdeel 1)

Inleiding.

Aan de noordzijde van het complex ligt het aan drie zijden vrij liggende SCHOOLGEBOUW, gebouwd in Eclectische stijl, met rechts het schoolplein van de nieuwe school. Aan de achterkant ligt een aanbouw onder plat dak en tussen school en woning een tussenbouw onder plat dak met de ingang. Hierboven is een gevelsteen zichtbaar met de tekst: A.M.EDE TOMBBEURG../ J.L.KINGMANS, J.NEDERHOUW WETHs/M.SCHAAP, A.STRUICK, J.H.F.BRON jz, J.H.VAN MOOK, W.A.G.v.d.COLFF/ 1878. Op dit moment is er een bedrijf in gevestigd waarvoor in ca. 1982 een tussenzolder is gelegd.

Omschrijving.

Het diepe pand beslaat een rechthoekige plattegrond en telt een hoge bouwlaag met zolderverdieping onder een met zwarte kruispannen gedekt zadeldak met windveren. Aan de dakvoet zinken goten op beugels. Het pand is opgetrokken in kruisverband baksteen met gesneden voeg, rondom loopt een gecementeerde plint. De dikte van de muren verloopt van tweesteens beneden via anderhalfsteens naar eensteens op de zolder. De voor- en zijgevels worden op de hoeken begrensd door gepleisterde blokpilasters waartussen onder de vlakke daklijst een rondboogfries de zijgevels beëindigt. De zuidelijke zijgevel is blind, de achtergevel heeft slechts een eenruits zolderraam. Het gevelveld in de top van de voorgevel is ingevuld met witgeschilderde lijsten in geometrisch patroon met centraal een ronde opening met ijzeren roosraam. Een dergelijke ornamentering, maar dan rechthoekig, ligt tussen plint en vensters van de voor- en noordelijke zijgevel. Hierin liggen respectievelijk twee en vier zestienruitsvensters met achtruitslichten onder segmentboog. De vensters in de voorgevel hebben de oorspronkelijke ramen met smalle roeden en voorlangs schuivende lichten. De vensters in de zijgevel hebben naar binnen klappende lichten boven twaalfruitstuimelramen die zijn geplaatst na een brand. Een rechthoekig omgetrokken band met cordonlijsten sluit aan bij de kozijnindeling. Het hoofdvolume op rechthoekige plattegrond heeft twee vierkante lokalen met een tussendeur en elk een deur naar de vestibule. In het achterste lokaal ligt een trap naar de tussenzolder, waar de trap ligt naar de oorspronkelijke zolder, met drie spanten met nokstijl en een met planken belegde vloer waarvan het onderliggende plafond bestaat uit stuc op riet. De onderdorpels van de ramen bestaan uit gele geglazuurde venstertegels. De deuren zijn paneeldeuren. In de achtermuur van het achterste lokaal ligt centraal een deur naar een ruimte zonder vensters. Oorspronkelijk lag tussen het achterste lokaal en het woonhuis een vestibule met de ingang van de school waarboven een gedenksteen met bovenvermelde tekst was geplaatst. Ten gunste van de uitbreiding van de vestibule is de ingangsmuur afgebroken, maar is de natuurstenen gedenksteen in houten tondo en rustend op een cementen boog nog in situ.

De uitbreiding onder plat dak voorziet in een betegelde hal met daklichten, toiletten, en een zijkamer naast de openslaande deuren.

Waardering.

Het object is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorische waarde als voorbeeld van de ontwikkeling van het onderwijs en als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van de dorpsschool. Het heeft architectuurhistorische waarde door de esthetische kwaliteit van het ontwerp in eclectische stijl en de detaillering en is als type van belang voor de architectuurgeschiedenis. Het heeft ensemblewaarde als essentieel onderdeel van een harmonisch geheel, verder bestaand uit de onderwijzerswoning. Het is van belang wegens de gaafheid van het exterieur en de hoofdindeling van het inwendige. Als voorbeeld van een gave dorpsschool is het pand betrekkelijk zeldzaam.