Inleiding.

Op het achterste deel van het perceel ligt aan de noordzijde geheel vrij de voormalige VILLA 'Zuiderbosch' (voorheen 'Dorothy Hall') met omliggende, door paden doorsneden landschapstuin met gazons, een waterput, diverse boom- en plantengroepen en monumentale solitairen, waaronder een kastanjeboom, rode beuk en linde. Het pand, thans als kantoor in gebruik, werd in opdracht van T.A.J.M. Sweens gebouwd in Eclectische stijl. Het dateert uit 1884, getuige een eerste steen in de voorgevel met opschrift: 'T.A.J.M. / SWEENS / 18 (26/3) 84'. Het pand is in de loop der jaren uitgebreid en inwendig op onderdelen gemoderniseerd. De oorspronkelijk L-vormige plattegrond is in het eerste kwart van de 20ste eeuw door een- en tweelaags aanbouwen onder plat aan de linker gevel en een tweelaags aanbouw in de oksel aan de rechter gevel nagenoeg rechthoekig geworden. In 1940 werd de kap op het middenvolume hoger opgetrokken, bij welke gelegenheid tevens het rechter volume (voorheen met plat) werd voorzien van een aankappend dak.

Omschrijving.

Het gedeeltelijk onderkelderde, (deels) gebosseerd gepleisterde pand beslaat een nagenoeg rechthoekige plattegrond en telt twee bouwlagen met verschillende verdiepingshoogten plus een zolderverdieping, onder een met gesmoorde romaanse pannen gedekt samengesteld afgeplat schilddak. Voorschild van het middenvolume met lagere dakvoet maar gelijke nokhoogte als de overige schilden. Dakkapel met boogfronton voorzien van oeil-de-boeuf waaromheen gebouchardeerde velden. Op de nokeinden pironnen. Rechter volume met aankappend afgeplat schilddak (1940). Omlopende, deels verspringende, overstekende, licht geprofileerde goot. Voorgevel van vijf traveeën waarin centraal het oorspronkelijke, symmetrische middendeel (voorheen salon) van drie traveeën. Onderlangs het middendeel een verspringende, hardstenen plint met deels van diamantkoppen voorziene panelen. De goot wordt ondersteund door in een fries opgenomen voluutvormige consoles. Tussen de consoles decoratief gestucte velden. Naast en boven de getoogde gevelopeningen casementen waarin eveneens decoratief gestucte velden en ornamenten, deels gebouchardeerd. Gevelopeningen geflankeerd door pilasters met om de kop getrokken geprofileerd stucwerk, boven de stolpvensters bekroond met floraal werk voorzien van portretkopjes. In het midden een beglaasde, dubbele terrasdeur met panelen waarvoor een portiek, bestaande uit een met een palmetachtig ornament bekroond zadeldakje, ondersteund door gietijzeren kolommen met dito maaswerk. Groot, spiegelsymmetrisch hartvormig terras met balusters van cement uit 1985. Zijaanbouwen met zesdelige vensters, deels met glas-in-lood.

Oorspronkelijke deel van de rechtergevel gebosseerd. Achtergevel van vijf traveeën met T-vensters met draairamen (verdieping), stolpvensters (o.a. van de vroegere keuken), tuimelvensters (w.c.'s) en gluurluikje in de in een boven- en onderdeur verdeelde toegangsdeur. Van het interieur zijn onder meer van belang: hal met zwart-gele plavuizen, lijst en medaillon van stucwerk, trap met decoratief gesneden hoofdbaluster en enkele paneeldeuren met geprofileerd lijstwerk; salon met stucwerklijsten voorzien van floraal werk in het midden en de hoeken en vensterblinden.

Waardering.

De villa 'Zuiderbosch' met landschapstuin is van algemeen belang. Het object heeft cultuurhistorische waarde daar het als fabrikantenvilla en als villa op een landelijke plek in Rosmalen die enerzijds rust kan bieden, maar anderzijds -ten gevolge van de gunstige verkeersligging- een snelle verbinding biedt met de nabijgelegen grote stad Den Bosch, de sociaaleconomische ontwikkelingen in Brabant in de tweede helft van de negentiende eeuw illustreert. Het object bezit architectuurhistorische waarden wegens de architectonische kwaliteiten van met name de voorgevel met terras en de bijzondere ornamentiek in met name het portiek. Het object heeft ensemblewaarden als essentieel onderdeel van het landgoed. Daarnaast als markant onderdeel van de historische bebouwing aan de voormalige rijksweg te Hintham. De tuin is van belang als herkenbaar bewaard gebleven structuur en daarnaast vanwege de aanwezigheid van monumentale solitairs en boomgroepen uit de tijd van aanleg.