Inleiding

Het voormalige zusterKLOOSTER van de psychiatrische inrichting "Huize Voorburg" was gelegen aan de linkerzijde van het in 1984 gesloopte hoofdgebouw. Het gebouw werd in 1928 opgetrokken in een Traditionalistische stijl naar ontwerp van architecten Jan Stuyt en Th.J. Klompers. Het klooster was door middel van een gang -aansluitend op de noordelijke vleugel- verbonden met het hoofdgebouw van de inrichting. Het gebouw huisvest de geriatrische afdeling van psychiatrisch ziekenhuis "Reinier van Arkel". In de achtertuin van het klooster bevindt zich een Lourdesgrot. Het klooster, dat oorspronkelijk een U-vormige plattegrond had, werd in de jaren '50 voorzien van een extra eenlaags vleugel aan de westelijke zijde voor de ziekenzalen (ontworpen door J.J. van Dillen), zodat er een gesloten binnenhof ontstond. Deze latere toevoeging valt buiten de bescherming.

Omschrijving

Het klooster heeft een globaal carrévormige plattegrond rondom een open binnenplaats. De zuidelijke en oostelijke vleugel tellen twee bouwlagen onder een overstekend schilddak met verbeterde Hollandse pannen, de overige vleugels één bouwlaag. Op de noordwestelijke hoek een eenlaags aanbouw voor de voormalige recreatiezaal, die nu in gebruik is als kapel. De muren van het klooster zijn opgetrokken in baksteen, met afwisselend licht- en donkergekleurde lagen in de borstwering van de begane grond. De hoofdingang bevindt zich in de zuidelijke vleugel. Deze vleugel heeft in het midden een hoger pavilioen voorzien van twee hoekrisalieten. Dit middenpavilioen heeft een hoog, samengesteld tentdak. Tussen de risalerende partijen een portaal onder een rondboog, met hardstenen bordestrap. De ingang wordt gevormd door een dubbele houten paneeldeur met drieruits bovenlicht. Boven het portaal een balkon met dubbele openslaande balkondeur met drieruits bovenlicht, waarboven een boogvormig relif met een voorstelling van de Barmhartige Samaritaan. De hoofdvleugel van het zusterklooster heeft op de begane grond rechtgesloten kruisvensters in rondboognissen. Op de bovenverdieping recht gesloten vensters met strek. Ook aan de achterzijde van de hoofdvleugel, uitkijkend op de binnenhof vinden we op de begane grond kruisvensters in rondboognissen en op de bovenverdieping recht gesloten vensters met strek. De westelijke vleugel heeft in de terugliggende nieuwe vleugel uit de jaren '50 rechtgesloten stolpvensters met boven een tweeruits klapraam. Rechts de hogere kopgevel van de hoofdvleugel, aan de linkerzijde voorzien van een hoog rechtgesloten venster ter hoogte van het trappenhuis. Rechts hiervan op de begane grondverdieping één, op de bovenverdieping twee kleinere rechtgesloten vensters. Links in de westelijke gevel is de voormalige refter (nu kapel) voorzien van rondboogvensters en een zijingang met halfrond bovenlicht.

De éénlaags noordelijke vleugel heeft rondboogvensters. In de kopgevel van de twee bouwlagen tellende oostelijke vleugel een op de gang uitkomende achteringang met halfrond bovenlicht. Hierboven drie recht gesloten vensters.

De oostelijke vleugel heeft net als de zuidelijke vleugel twee bouwlagen met op de begane grond recht gesloten vensters in rondboognissen en op de bovenverdieping recht gesloten vensters met strek. Geheel rechts tegen de oostelijke vleugel recentelijk gewijzigde nlaags aanbouw onder overstekend schilddak, waar het zusterklooster voorheen aansloot op het hoofdgebouw van de psychiatrische inrichting.

In de kopgevels van de vleugels zijn ruitvormige tegeltableaus met monogrammen in een bakstenen omlijsting ingemetseld.

In het interieur zijn belangrijke elementen van de oorspronkelijke indeling en aankleding bewaard gebleven. Onder meer in de hal en de hoofdgangen een veelkleurige, tegelvloer met een geometrisch patroon en lambrizeringen van groen geglazuurde tegels met sierranden. De hoofdgangen zijn voorzien van een keperbooggewelf. Hier vinden we ook nog de oorspronkelijke, hoge deurlijsten. In de trappenhuizen houten trappen met houten trappalen, waartussen sierlijk gedetailleerde smeedijzeren balustrades. In de tuin achter het zusterklooster bevindt zich een uit de bouwtijd daterende Lourdesgrot. Tegen de westgevel van de kapel een Jozefbeeld, afkomstig van het gesloopte hoofdgebouw van Van Tulder.

Waardering

Het zusterklooster, behorend bij de psychiatrische inrichting "Huize Voorburg" is van algemeen belang. Het klooster bezit cultuurhistorische waarde als een bijzondere uitdrukking van sociaal-economische en geestelijke ontwikkelingen: het illustreert de opbloei van het gestichtswezen in de tweede helft van de negentiende eeuw. Voorts is het zusterklooster van belang als voorbeeld van een typologische ontwikkeling: het vormt als onderdeel van "Huize Voorburg" een illustratief voorbeeld van de grote psychiatrische inrichtingen, die in de tweede helft van de negentiende eeuw door katholieke instellingen werden opgericht. Het zusterklooster bezit architectuurhistorische waarde wegens de bijzondere ornamentiek. Het zusterklooster bezit ensemblewaarde als essentieel onderdeel van een groter geheel dat cultuurhistorisch van nationaal belang is. Tot slot is het het gesloopte hoofdgebouw van Van Tulder.