Omschrijving onderdeel 1: kortgevelboerderij.

Inleiding

KORTGEVELBOERDERIJ, oorspronkelijk van het middenlangsdeeltype met overstek, opgetrokken in Ambachtelijk-traditionele bouwtrant, in oorsprong daterend uit 1596 en nadien (XIX en ca. 1950) gewijzigd. Gelegen op een enigszins verhoogd ruim erf met fruitbomen, waaronder een walnoot en vijf grote eiken met een stamomtrek van ca. 2.00 m. Voor het huis een waterput met putgalg. Het opmerkelijk oude huis maakt deel uit van de buurtschap Plein, rondom een driesprong van wegen.

Omschrijving

Kortgevelboerderij met ankerbalkgebinten onder rieten zadeldak met wolfseinde en eindschild, gedekt met gesmoorde Hollandse pannen, de van de weg afgekeerde zijde voornamelijk met rode Hollandse pannen. Oorspronkelijke dekking met stro. Ter hoogte van de brandmuur tussen woon- en bedrijfsgedeelte staat op de nok een gemetselde schoorsteen. De gevels zijn voornamelijk opgetrokken uit geel-oranje IJsselsteen in kruisverband. De voorgevel heeft rechts uit de middenas een vernieuwde voordeur met negen ruiten onder spiegelboog in het bovenste deel in oud kozijn. Gedeeld bovenlicht. Aan weerszijden een zesruits venster met schuifraam en vernieuwde dubbele luiken. Uiterst links een keldervenster met draairaam waarboven een draairaam met kruisroeden en vernieuwd luik van de opkamer. Op zolderniveau twee symmetrisch geplaatste vensters met van kruisroeden voorzien draairaam met luik. Jaartalanker 1596. Alle muuropeningen zijn aan de bovenzijde voorzien van rollagen. De rechter zijmuur is met uitzondering van het achterste deel rond 1950 vernieuwd in oranje-rode machinale baksteen. Daarin vijf draairamen met kruisroeden en luik uit dezelfde tijd. De achtergevel, met in de middenas een dichte staldeur, ter linkerzijde een zesruits venster en rechts twee gedeelde betonnen stalramen met segmentvormige bovenzijde, is na 1950 deels uit hergebruikte handvormsteen, deels uit machinale steen opgetrokken. Oorspronkelijk bevond zich hier een overstek met dubbele deeldeur die nu ontbreekt en wijst op een middenlangsdeel. De linker zijgevel is in ca. 1965 geheel vernieuwd met hergebruikte IJsselsteen en omvat behalve een uitgebouwd portaaltje met achteringang onder lessenaarsdak en een keukenraam drie staldeuren met betonlateien en drie gedeelde betonnen stalramen.

Inwendig is de oorspronkelijke indeling grotendeels bewaard gebleven. Links naast de ingang bevindt zich een kelder met tongewelf en gemetselde trap van drie treden. Daarboven een opkamer. De woonkamer ligt drie treden hoger dan de keuken. In de woonkamer zijn twee ankerbalken in het zicht. De plafonds zijn aan het oog onttrokken door latere betimmeringen. Vernieuwde schouw op de oorspronkelijke plaats, in de keuken een deel van een hergebruikte schouwbalk. In het huis paneeldeuren met zesruits bovendeel, ca. 1900. In het schuurgedeelte vier gebinten met hergebruikte dwarsbalken op klos als latere uitbreiding. Rondhouten slieten en fitselstek. De oorspronkelijke achtermuur uit IJsselsteen is na het dichtzetten van de overstek nog aanwezig. Op zolder driehoeksspanten met spruitbalk op twee niveaus. De onderste zijn afgeschoord op het spantbeen. Alles van rondhout en gespijkerd. Rondhouten sporen. Op de staanders van de ankerbalkgebinten een eiken gording.

Waardering

De kortgevelboerderij uit 1596 is van algemeen belang. Het huis heeft cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een sociaal-economische ontwikkeling, als voorbeeld van een kortgevelboerderij in de Meierei. Het pand heeft architectuurhistorische waarde vanwege de in- en uitwendig gaaf behouden hoofdstructuur en het traditionele materiaalgebruik alsmede vanwege onderdelen van het interieur. Het pand vormt samen met het schop met bakoven een waardevol ensemble. De boerderij is straatbeeldbepalend en met de traditionele erfbeplanting karakteristiek voor de open agrarische bebouwing van de buurtschap Plein.