Omschrijving onderdeel 5.

TUINMANSWONING, in 1899 in opdracht van de familie Van Rijckevorsel gebouwd met elementen van traditionalisme waarbij terug gegrepen wordt op de stijl van de Nederlandse woonhuizen in de zestiende eeuw. De woning is gelegen aan het begin van de oprijlaan. Het pand is gedeeltelijk onderkelderd met één bouwlaag met zolderverdieping op T-vormige grondslag met gevels van in kruisverband gemetselde, machinale baksteen onder met verbeterde Hollandse pannen gedekte zadeldaken. Met pannen gedekte dakkapel in het westelijke dakvlak. Aan de noordzijde bevindt zich een éénlaags keukengedeelte onder een met pannen gedekt lessenaarsdak. De ingang aan de zuidzijde heeft een veranda onder een met pannen gedekte luifel. Recht gesloten houten klampdeur met gegroefde eiken planken. Naast de ingang bevindt zich een hardstenen gedenksteentje met inschrift: "René van Rijckevorsel 1899". In het uitspringende gedeelte met van vlechtingen voorziene trapgevel bevindt zich een recht gesloten venster met kruiskozijn, ramen met roedenverdeling en onderluiken. De boogtrommel is geornamenteerd met polychroom siermetselwerk. Hierboven bevindt zich in een rondboognis een smal zoldervenster met hijsluik. Westgevel met op de begane grond eveneens een kruisvenster met luiken. Opvallende, groen geverfde houten betimmering met driepasvormen van de zoldergevel. De oostgevel heeft enkele recht gesloten vensters met roedenramen en vensters met kruiskozijnen. In het dakvlak bevindt zich een dakkapel met daarnaast twee kleine dakvensters. De achtergevel heeft in het vlak met de trapgevel een opgeklampte deur en een daarboven liggend laadluik. Hiernaast bevindt zich het éénlaagse keukengedeelte.

Intern is de indeling op de begane grond iets gewijzigd. De muur van de oorspronkelijke gang is verwijderd waardoor men via de entree direct in de grote woonkamer komt. Tegen de achterwand bevindt zich hier een met schilddragende engelen, familiewapens en rozetten geornamenteerde, stenen schouw in zestiende-eeuwse stijl. De achterwand van de schouw is betegeld met groene en gele (de kleuren van de familie Van Rijckevorsel) geglazuurde tegels. De kamer heeft een verlaagd plafond; hierboven gaat het oorspronkelijke balkenplafond nog schuil. Aan de rechterzijde bevindt zich een ruime kamer met een schouw van zwart speksteen. Het balkenplafond is hier weer in het zicht gebracht. Aan de achterzijde bevindt zich het lage keukengedeelte dat verder geen bijzondere elementen bevat. De kelder aan de rechterzijde hiervan heeft een rechthoekige plattegrond en is voorzien van troggewelfjes op ijzeren balken. Aan de achterzijde bevindt zich een gedeelte dat voornamelijk voor opslag dient en waar op zolder vroeger hooi bewaard werd. Het huis heeft een houten trap met een kleine, open opkamer. Onder de trap zijn twee spekkasten geplaatst. De kamers op de zolderverdieping bevatten verdere geen bijzondere elementen. In het pand zijn de vensters met de sierlijk bewerkte eikenhouten kruiskozijnen en ook de deuren met opgeklampte gegroefde eiken planken en het bijbehorende hang- en sluitwerk vrijwel geheel bewaard gebleven. De oorspronkelijk uit rode leipannen bestaande dakbedekking is vervangen door de huidige van verbeterde Hollandse pannen.

Waardering

De TUINMANSWONING is van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische waarden als bijzondere uitdrukking van de bestuurlijke en typologische ontwikkeling van de aan grote landgoederen verbonden dienstwoning. De tuinmanswoning heeft architectuurhistorische waarden vanwege de hoge kwaliteit van de toegepaste traditionalistische stijlelementen, als zeldzaam voorbeeld van hergebruik van oudere bouwelementen en de ornamentiek van zowel de schouw als de kruiskozijnen. Het object heeft ensemblewaarden als essentieel onderdeel van het landgoed "De Wamberg" en is van belang vanwege de zeldzaamheid van dergelijke gaaf bewaarde dienstwoningen.