Registergegevens

Monumentgegevens

Monumentnummer
531023
Complexnummer
531021 - 't Gasthuis
Inschrijving register
Kadaster deel/nr
82756/123
Kadastrale aanduiding
Margraten E 231
Margraten E 216
Margraten E 229
Bij Gasthuis 55, 6268 NN te Bemelen

Omschrijving

HISTORISCHE TUIN EN PARKAANLEG (onderdeel 2). De aanleg bestaat uit a: een landschapspark aan de westzijde van het huis en b: een kleine door mergelmuren omsloten binnentuin op de cour.

a: Waarschijnlijk is in de periode dat Albert Carel Hesselt van Dinter het huis bewoonde, tussen 1793 en 1818, de huidige parkaanleg in landschapsstijl tot stand gekomen. De parkaanleg is gesitueerd op een rechthoekig terrein en naar de weg toe afgesloten door een achttiende-eeuwse muur van indrukwekkende lengte. Het landschapspark bestaat uit een kleine min of meer vlakke parkweide met solitairen (gingo, zuileik, tulpenboom, linde) in de nabijheid van het huis, die ongeveer ter hoogte van de grot overgaat in een meer geaccidenteerd terrein met parkbos (beuk, eik, acacia, kastanje) en slingerpaden. De grot, waarvan de stichtingssteen het jaar 1804 draagt, geeft een indicatie van de ontstaansdatum van het huidige park. In de parkweide in de nabijheid van het huis ligt een ruitvormig padenpatroon. De grot draagt een ondubbelzinnige verwijzing naar de Vrijmetselarij, wat bijzonder is, omdat verwijzingen naar dit spiritueel genootschap doorgaans verholen plaatsvonden. De aanleg van het gaaf bewaarde park in landschapsstijl van 't Gasthuis, waarin de grot het hoofdornament vormt, is wellicht tevens deels uit het gedachtegoed van dit genootschap geconcipieerd. Voor de beschrijving van de grot zie onderdeel 11.

b: rechthoekige binnentuin (nutstuin) pal ten oosten van de zijgevel van de poort, gelegen op een verhoogd terras en omsloten door muren van mergel. De muur naar de cour is slechts ca. een meter hoog en als balustrade opgetrokken, waardoor er vanuit de tuin zicht is op de cour en vice versa.

Waardering

De HISTORISCHE TUIN- EN PARKAANLEG VAN 'T GASTHUIS is in cultuurhistorisch opzicht van algemeen belang vanwege:

- de gaafheid van het vroeg landschappelijke park;

- de voorbeeldwaarde van een klein landschapspark behorende bij een kleinere historische Limburgse buitenplaats;

- de waarde als landschappelijke bedding van de Vrijmetselaarsgrot, die het hoofdornament in het park vormt;

- de aanwezigheid van een kleine nutstuin naast het huis.

Dit monument maakt onderdeel uit van complexnummer 531021. Hier vindt u meer informatie over het complex en de bijbehorende monumenten.

Overige gegevens

Oorspronkelijke functies

Hoofdfunctie Hoofdcategorie Subcategorie Functie Verbijzondering Toelichting
Ja Kastelen, landhuizen en parken Tuin, park en plantsoen Historische aanleg

Bouwtypen

Hoofdcategorie Subcategorie Bouwtypen Toelichting
Kastelen, landhuizen en parken Tuin, park en plantsoen Landschapspark

Bouwstijlen

Bouwstijl Zuiverheid Toelichting Rijksmonumentnummer
n.v.t.
niet van toepassing