Monumentnummer: 531032 't Gasthuis
Bij Gasthuis 55 6268 NN te Bemelen

GROT (onderdeel 11). Als hoofdornament in het park even ten westen van het midden van het park opgetrokken kunstmatige grot in mergel, die de scheiding markeert tussen het parkgazon met solitairen en een wilder geaccidenteerde en beboste aanleg met slingerpaden. De grot bestaat uit twee in een curve verlopende ingangen met centraal een ronde ruimte. Hij is voorzien van in reliëf aangebrachte symbolen uit de Vrijmetselarij, zoals het symbool van de zon en maan, het symbool van de slang met stichtingsdatum van de grot (1804) en het symbool van de driehoek met zonnestralen. Ook de in de centrale ruimte aanwezig zuil van haaks op elkaar geplaatste mergelblokken is een verwijzing naar de Vrijmetselarij. Als zodanig is dit de enige in Nederland bewaard gebleven grot in een landschappelijk park met concrete verwijzingen naar de Vrijmetselarij.

Waardering

De GROT van de historische buitenplaats 't Gasthuis is in cultuurhistorisch opzicht van algemeen belang vanwege:

- het type;

- de zeldzaamheidswaarde als de enige in Nederland bewaard gebleven grot, die een concrete verwijzing inhoudt naar het Vrijmetselaarsgenootschap en hiermee een indicatie geeft van een invloed van dit genootschap op de historische tuin- en parkaanleg van historische Nederlandse buitenplaatsen omstreeks 1800;

- de ouderdom en gaafheid;

- de hoge ornamentele en ensemblewaarde.