Cluster 28. Toegangsbrug.

NIEUWE HOLLANDSE WATERLINIE

Inleiding

TOEGANGSBRUG over de fortgracht, gelegen aan de oostzijde van het fort. De brug dateert in oorsprong uit 1882, maar is in belangrijke mate gerestaureerd / gereconstrueerd. Het ophalen of verwijderen / vernietigen van bruggen is sinds de oudheid een probaat middel om indringers te weren. Niet alleen werd zo de doorgang of overtocht over een waterloop, een droge of een natte gracht of een terreindiepte belemmerd of vertraagd, maar ook moest een aanvaller zelf zorgen voor middelen om de barrière eventueel zelf te nemen. Houten bruggen waren relatief snel te vernietigen, desnoods door ze in brand te steken. Stenen en betonnen bruggen vergden een grotere en meer tijdrovende ingreep, al kon een springlading soms snel het gewenste effect sorteren. Met de komst van ijzeren bruggen - in de loop van de 19de eeuw op grote schaal toegepast in vele varianten - bleef de tweede mogelijkheid bestaan, maar verdween de eerste. Het opblazen van bruggen was kapitaalvernietiging en gebeurde alleen in uiterste noodzaak. Een manier waarop ijzeren bruggen afgesloten konden worden was die van het uitnemen of ontoegankelijk maken van (kleine) delen ervan. De huidige toegangsbrug is vermoedelijk een (gedeeltelijke) replica van het oorspronkelijke exemplaar. In het midden van de brug bevindt zich een modern toegangshek voorzien van spijlen en bestaande uit twee draaideuren.

Omschrijving

TOEGANGSBRUG over de fortgracht, in oorsprong uit 1882, en gelegen tussen het 'buitenfort' bij de fortwachterswoning en het eigenlijke fortterrein. De brug rust op samengestelde, ranke ijzeren pijlers. De brug (ca. 15 x 3,50 m) bezit een houten brugdek in drie delen, waarvan het middendeel uitneembaar is. Dit brugdeel is - in tegenstelling tot de overige delen, die van metalen brugleuningen zijn voorzien - door een ketting tussen palen begrensd.

Waardering

De TOEGANGSBRUG van het Fort aan de Klop is van algemeen belang vanwege:

* Cultuurhistorische waarden als onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie zoals deze is ontworpen door C.R.T. Kraijenhoff en in eerste aanleg vanaf 1815 door hem, Jan Blanken en majoor-ingenieur Willem Offerhaus is gerealiseerd en daarna door anderen gedurende ongeveer 125 jaar is versterkt en verbeterd.

* Architectuurhistorische waarden, in het bijzonder als uiting van de militair-strategische bouwkunde, die gebaseerd is op en ontstond als uitvloeisel van

- het systeem van inundatie en accesverdediging (19de eeuw) en

- de wedloop met de zich versterkende offensieve middelen ( 19de eeuw).

Het betreft hier een onderdeel dat oorspronkelijk dateert uit 1882, namelijk een aan de militair-strategische bouwkunde gerelateerde uiting van historische weg- en waterbouwkunde.

* Ensemblewaarde en situationele waarden als onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, alsmede vanwege de functionele en fysieke samenhang met de overige onderdelen van het complex.

* Het onderdeel is representatief (karakteristiek) omdat het een goed voorbeeld is van toepassing van dit type brug in een militaire situatie.