Inleiding

Het kerkelijk complex bestaande uit de rooms-katholieke KERK gewijd aan de H. Fredericus, PASTORIE en CALVARIEBERG is gebouwd naar ontwerp van Wolter te Riele. De voorbereidingen voor het ontwerpen van een nieuwe kerk begonnen in 1920. De architect ervan, Wolter te Riele, was een traditionalist die tot zijn overlijden in 1937 een aanhanger bleef van de neogotische bouwtrant. Om budgettaire redenen werden een aantal bezuinigingen in het plan aangebracht, waarvan het reduceren van het aantal zitplaatsen in de kerk, van 600 naar 425, in architectonisch opzicht de belangrijkste was. Het complex is gebouwd op een rechthoekig perceel. Op het terrein zijn gerealiseerd: de kerk, de pastorie een nieuwe begraafplaats. Kerk en pastorie liggen ruim teruggerooid van de weg en worden daarvan gescheiden door een hekwerk, met bakstenen hekpijlers. Rond de gebouwen en binnen het hek werd een processiepark ingericht, waarvan het padenbeloop is verdwenen, maar de beplanting gedeeltelijk is bewaard. De begraafplaats is ten noorden van de kerk aangelegd. Toen de huidige Neo-gotische kerk te Steggerda in 1921 was voltooid werd de Waterstaatskerk op de historische lokatie aan de Overburen verlaten. Na de Reformatie in 1580 consolideerden de missie-activiteiten van de katholieken zich in de provincie Friesland globaal ten zuidwesten van de lijn Harlingen-Leeuwarden-Wolvega. In het uiterste zuiden van de provincie, op de grens met Overijssel ontstond tussen 1657-1693 een afsplitsing van de statie Steenwijkerwold te Overburen, een buurschap nabij Steggerda. De schuilkerk in een schuur werd in 1839 vervangen door een Waterstaatskerk. Die kerk is thans gesloopt; op de plaats van de oude statie staat nog wel de voormalige pastorie en ligt in het struweel de oude begraafplaats (1839).

Omschrijving

Hoofdobject van het kerkelijk complex is de Katholieke KERK, gewijd aan de H. Fredericus. De kerk werd in 1921 gebouwd naar ontwerp van architect Wolter te Riele in een stijlvariant van de Neo-gotiek. De gevels van de kerk zijn opgetrokken in donkerbruine bakstenen. Inwendig is het een laat voorbeeld van de vermenging van stucadoors- en baksteenneo-gotiek, waarbij een lichtere kleur baksteen is toegepast. De kerk is gebouwd door het aannemersbedrijf Gebroeders Koenders uit Enschede.

Het INTERIEUR van de kerk werd opnieuw geschilderd in de periode 1976-1981. In 1993 is de leibedekking van de kerk vervangen door schubleien in Maasdekking; vermoedelijk zijn bij het herbeleggen van het dak enkele houten dakkapellen op de pseudotransepten verwijderd.

De PASTORIE behorende bij de Katholieke kerk te Steggerda is in 1920 ontworpen door Wolter te Riele en in 1921, met enige wijzigingen ten opzichte van het ontwerp uit 1920, gebouwd door de aannemers-parochianen Lambert ten Kampe en J. van der Vegt. Het exterieur werd in dezelfde bakstenen opgetrokken als de kerk.

Aan de oostzijde van de niet beschermde begraafplaats ten noorden van de Katholieke kerk ligt een opgeworpen aardhoop met daarop een beeldengroep, een zogeheten CALVARIEBERG. Een dergelijke beeldengroep is typerend voor een katholieke begraafplaats. De beelden zijn vervaardigd in 1926 door H. Moors te Kevelaer (Duitsland).

Waardering

Het complex van de parochie gewijd aan de H. Fredericus werd in 1920 ontworpen door Wolter te Riele. Met enige wijzigingen in het oorspronkelijke ontwerp werd het in 1921 gebouwd. Het bestaat uit de kerk en de pastorie met hekwerk en is in 1926 aangevuld met een Calvarieberg op de begraafplaats. Het complex vormt een eenheid die van algemeen cultuur- en architectuurhistorisch belang is:

- als bijzondere uitdrukking van een historische ontwikkeling, in het bijzonder de kerkgeschiedenis van dit gebied,

- als laat voorbeeld van de doorwerking van de neo-gotische traditie,

- als exemplarisch voorbeeld van deze traditionalistische uitwerking van de late Neo-gotiek van de architect Wolter te Riele,

- als sober uitgevoerde variant van de voormalige kerk te Montfort en de Sint Jan op Pathmos in Hengelo,

- vanwege de redelijke mate van esthetische kwaliteit van het ontwerp als geheel en van de onderdelen ervan,

- vanwege de bijzondere betekenis van de kerk als markant herkenningspunt in de omgeving,

- vanwege de hoge mate van gaafheid van het exterieur van kerk en pastorie,

- vanwege de zeer hoge mate van gaafheid van het interieur van kerk,

- als exemplarische voorbeeld van een Calvariegroep op een Friese katholieke begraafplaats,

- vanwege de redelijke mate van zeldzaamheid van een Calvariegroep op regionaal niveau.