Inleiding

Complex Algemene Begraafplaats Jaffa, bestaande uit het oudste gedeelte van de BEGRAAFPLAATS en de bijbehorende DIRECTEURSWONING. De Algemene Begraafplaats Jaffa is gesticht in 1868 als particuliere begraafplaats op het grondgebied van de inmiddels opgeheven gemeente Vrijenban. Initiatiefnemers tot de stichting waren de heren D. Houtzager (ook de eerste gemeentelijke directeur van de begraafplaats), G. de Ronde en B. Veth jr., die de aanleg van de begraafplaats lieten ontwerpen door de toenmalige gemeentearchitect C.J. de Bruyn Kops. De ook in 1868 gebouwde directeurswoning werd in 1874, toen de begraafplaats door de gemeente werd overgenomen, de woning van de gemeentelijke begraafplaatsbeheerder. De begraafplaats nam in 1874 de functie over van de in dat jaar gesloten Gemeentelijke Begraafplaats de Haagpoort (ter plaatse van het huidige Kalverbos) en heette vanaf dat moment de Algemene Begraafplaats Jaffa.

De niet van rijkswege te beschermen aula verrees evenals de eveneens buiten de bescherming vallende hekwerken bij de entree in 1930 toen de begraafplaats werd uitgebreid. Beide zijn gebouwd door de Dienst Openbare Werken, naar een ontwerp van de architect G. Gebben in samenwerking met gemeentearchitect ir. J. de Booij. Het gebrandschilderde glas in de aula in afkomstig van atelier A.N. de Lint. De aanbouw aan de aula is gerealiseerd in het midden van de jaren negentig van de twintigste eeuw.

Omschrijving

Het complex bestaat uit het oudste gedeelte van de begraafplaats en de bijbehorende directeurs-/beheerderswoning. De begraafplaats heeft een van oorsprong negentiende-eeuwse aanleg met rechte en slingerpaden en een groot cirkelvormig perk met familiegraven. De begraafplaats is omgeven door een brede sloot en een dichte groensingel en telt een groot aantal in diverse materialen uitgevoerde graftekens van zeer uiteenlopende vormgeving en formaat. De bij de entree van de begraafplaats staande directeurswoning dateert uit de aanlegtijd van de begraafplaats en is er derhalve onlosmakelijk mee verbonden.

Waardering\t\t

Het complex van begraafplaats en de bijbehorende directeurswoning zijn van algemeen belang vanwege de cultuurhistorische, de stedenbouwkundige en de architectuurhistorische waarde.

Het complex heeft cultuurhistorische waarde omdat zowel de aanleg als de grote diversiteit aan graven een goed beeld geven van de ontwikkeling van de grafcultuur in Nederland in de tweede helft van de negentiende eeuw en het begin van de twintigste eeuw. Als zodanig is de begraafplaats representatief voor de geschiedenis van de ter aarde bestelling in Nederland in de betreffende periode.

Het complex heeft stedenbouwkundige betekenis vanwege de specifieke aanleg binnen het stedelijk gebied. Er is bovendien sprake van ensemblewaarde vanwege de visuele en de functionele samenhang tussen de directeurswoning en de begraafplaats.

Het complex heeft architectuurhistorische waarde vanwege de voor de bouwtijd karakteristieke kenmerken van de directeurswoning en vanwege de bijzondere vormgeving, detaillering en materiaalgebruik van een groot aantal graven.

Het complex is tevens van belang vanwege de herkenbaarheid en de grote mate van gaafheid van de begraafplaats en vanwege de ruime mate van gaafheid van het exterieur van de directeurswoning.