Inleiding

Het complex Tjaarda's Bos bestaat uit twee HEKPIJLERS met opschrift, een WANDELBOS met eenvoudig padenbeloop en een betonnen UITKIJKTOREN of Belvédère op een kunstmatige heuvel, de zgn. berg van Brongerga , die eertijds is ontstaan ten behoeve van een ijskelder. In 1907 kocht A. Tjaarda de zgn. Berg van Brongerga en het aangrenzende bosperceel tegenover de buitenplaats Klemburg. Hij creëerde er in 1917 één van de attracties bij zijn uitspanning Hotel Heidewoud, later Hotel Tjaarda, nl. een wandelbos met uitkijktoren. Aanvankelijk was deze van hout met een speelgrot aan de voet. In 1924 werd deze toren wegens bouwvalligheid vervangen door de huidige betonnen Belvédère, terwijl de grot verdween. In de geschiedenis van het toerisme in Friesland neemt de dagrecreatie met een bezoek aan Oranjewoud, i.c. hotel Tjaarda, een onuitwisbaar belangrijke positie in. De uitkijktoren is in 1993 gerestaureerd. Op het terrein heeft de Stichting Belvédère een theehuisje 'ter bede' gebouwd; dit valt wegens te geringe ouderdom buiten de bescherming van rijkswege.

Waardering

Het complex bestaande uit hekpijlers, het wandelbos en de Belvédère is van algemeen cultuurhistorische en architectuurhistorische waarde:

- vanwege de betekenis van complex in de geschiedenis van het toerisme bij het voormalig lustoord Oranjewoud,

- vanwege de wijze van verkaveling en inrichting van het gebied,

- vanwege de bijzondere betekenis voor het aanzien van het gebied,

- vanwege de gaafheid van de samenstellende onderdelen van het complex, die de waarde van het totaal onderling versterken,

- vanwege de hoge mate van gaafheid van de aanleg van het complex,

- vanwege het belang voor de geschiedenis van de bouwtechniek, i.c. gewapend betonbouw.