Het fraai gelegen, historisch gegroeide omvangrijke BOERDERIJCOMPLEX 'KOTTE' dateert in de huidige vorm grotendeels uit de tweede helft van de van de negentiende eeuw en de eerste decennia van twintigste eeuw bestaande uit een boerderij en twee vrijstaande schuren. Hoewel beide schuren van algemeen cultuurhistorisch belang zijn is ingevolge de kadastrale aanduiding bij het besluit tot aanwijzing de bescherming beperkt tot: 1 Hallehuishuisboerderij met aangebouwde schuur 2 vrijstaande schuur met rechthoekige plattegrond direct aan de zuidzijde van de Eibergseweg met de nok parallel aan deze weg. Het complex bevindt zich in het agrarische buitengebied ten oosten van de dorpskern van Haarlo, en is gesitueerd aan de zuidzijde van de Eibergseweg. De Eibergseweg is de doorgaande verbinding tussen Haarlo en Eibergen. De boerderij is met het achterhuis naar de weg gekeerd.

De BOERDERIJ is in meerdere bouwfases in ambachtelijk-traditionele trant gebouwd, vermoedelijk ter plaatse van een oudere voorganger waarvan delen mogelijk nog in de huidige boerderij aanwezig zijn. Ten westen van de boerderij bevindt zich een vrijstaande SCHUUR met T-vormige plattegrond uit het begin van de twintigste eeuw, die om procedurele redenen buiten de bescherming is gelaten. De bouw van de schuur is mogelijk gerelateerd aan een nieuwe functie als proefboerderij. Ten noordwesten van de boerderij bevindt zich een tweede vrijstaande SCHUUR met rechthoekige plattegrond daterend uit XXa die wel onder de bescherming valt.

Waardering

Historisch gegroeid BOERDERIJCOMPLEX 'KOTTE', daterend uit de periode 1850-1940 met mogelijk een oudere kern, is van algemeen architectuurhistorisch, cultuurhistorisch en stedenbouwkundig belang:

- als goed voorbeeld van een historisch gegroeid boerderijcomplex in ambachtelijk-traditionele trant bestaande uit een hallehuisboerderij met endskamer, aangebouwde schuur en twee vrijstaande schuren waarvan er een buiten de bescherming is gelaten.

- vanwege de ligging van het boerderijcomplex temidden van de kleinschalige verspreid liggende agrarische bebouwing in het buitengebied van Haarlo.

- vanwege de ligging aan de doorgaande weg van Haarlo naar Eibergen alsmede door de forse bouwmassa van bijzondere betekenis voor het aanzien van het buitengebied ten oosten van het dorp Haarlo.

- vanwege de ensemblewaarde tussen de verschillende onderdelen van het complex en de karakteristieke situering van de onderdelen op het erf.

- als goed voorbeeld van het agrarische leven in de tweede helft van de negentiende eeuw en de vroege twintigste eeuw in de Gelderse Achterhoek waarbij de schuren uit het begin van de twintigste eeuw mogelijk verwijzen naar een (tijdelijke) functie als proefboerderij.