Complexgegevens

Complexnummer
523295

Omschrijving

Inleiding

WONINGBOUWCOMPLEX uit 1911-1915 in de trant van het rationalisme naar ontwerp van H.P. Berlage, in oorsprong met 169 woningen in opdracht van woningbouwvereniging 'De Arbeiderswoning', speciaal voor grote gezinnen met lage inkomens. Berlage paste de oorspronkelijke opzet van één ongedeeld woningblok aan door het aanbrengen van twee dwarsstraten, waardoor het complex is onderverdeeld in twee geheel gesloten blokken met gemeenschappelijke binnentuin en een aansluitend u-vormig blok aan reeds bestaande bebouwing.

NB. De woonblokken zijn op onderdelen gewijzigd.

Omschrijving

Het complex bestaat uit drie, elk vier bouwlagen tellende, woonblokken in baksteen met inspringende hoeken bij de uiteinden. Twee gesloten woonblokken bezitten een rechthoekige binnentuin die wordt omsloten door twee lange en twee korte gevels, met een plantsoentje bij de inspringende hoek.

Het derde blok sluit in een u-vorm aan op bestaande woningbouw. De woonblokken zijn gesitueerd tussen de op een noordoostelijke - zuidwestelijke lijn gelegen en evenwijdig aan elkaar lopende Javastraat en Balistraat. I. westelijk woonblok: Balistraat 129-133; Benkoelenstraat 2-12; Javastraat 128-130 II. centraal gelegen woonblok: Balistraat 135-137; Langkatstraat 2-12; Javaplein 20-22; Benkoelenstraat 1-11 III.oostelijk woonblok; Javaplein 24-38; Balistraat 139-141; Langkatstraat 1-11

De architectuur van de onderling identieke woonblokken wordt gekenmerkt door dragende bakstenen gevels, afgeplatte pannen daken, houten kozijnen met merendeels schuiframen en benadrukte ingangspartijen. De gevels zijn, tenzij anders vermeld, alle op eenzelfde wijze symmetrisch ingedeeld met deels uitkragende trappenhuizen en ter weerszijden telkens drie of vier vensterassen.

Waardering

Het woningbouwcomplex De Arbeiderswoning uit 1911-1915 is van algemeen belang vanwege cultuur- en architectuurhistorische- en typologische waarde als kenmerkend voorbeeld van een rationalistisch complex arbeiderswoningen met gemeenschappelijke binnentuinen vormgegeven volgens de ideeën van de architect H.P. Berlage met aandacht voor goede oriëntatie en bruikbare woningplattegronden en als vroeg voorbeeld van corporatieve woningwetbouw. Het woningbouwcomplex is typologisch van belang als goed en gaaf voorbeeld van een complex arbeiderswoningen dat is opgezet volgens het principe van de gesloten hofbouw.