Poldermolen "De Rode Molen". Aan de westzijde van de Zuidzijdervaart te Oud-Ade. Wipmolen, omstreeks 1632.

"De Vrouw Venner". Poldermolen aan de Vrouwe-Vennepolder. Wipmolen westzijde van de Oude-Ade bij Oud-Ade. Herbouwd 1835.

Kapel. Voormalige, thans als boerderij gebruikte kapel, gesticht ter ere van St. Cunera omstreeks 1535, hersteld in 1631. Gepleisterd eenbeukig gebouw met steunberen; in de rechte sluiting een door segmentboognissen...

N.H. KERK; klassicistisch gebouw uit 1832, bestaande uit een door een zadeldak gedekte driebeukige hallenkerk met een gevel, ingedeeld door Dorische halfzuilen en een fronton met triglyphenlijst, waarachter de ingebouwde...

St. Gummarus, 1900-1902, P.J.H.Cuypers. Bouw geleid door J.Th.J.Cuypers en Jan Stuyt, die het voorontwerp uit 1899 ingrijpend wijzigden. Driebeukige basiliek met centraliserende plattegrond, die zich door toevoeging van...

Ruine Ned. Herv. Kerk. Toren intact, waarschijnlijk uit einde 15e eeuw, vergulde windvaan admiraalschip herinnerend aan het herstel door de ambachtsheer, de admiraal v. Wassenaer in de aanvang der 17e eeuw. Mechanisch...

Ruine kerk: vroeger driebeukig schip met dwarsschip en koor. Kerk bij het beleg van Leyden verbrand in 1591. Slechts het koor herbouwd dat tot 1874 als kerk dienst deed. Twee grote grafzerken v. Wassenaer en Mathenesse, 18e...

Het Theologicum van het voormalige Groot Seminarie. Gebouwd in 1822 en verbouwd in 1844, later met vleugels uitgebreid. In oorsprong neoclassicistisch gebouw met vooruitspringende vleugels, fraaie klokkentoren, houten...