Inleiding

LANDHUIS 'De Pauwhof' (1) met GARAGE (2) en PRIEEL (3) is 1912 door de architect Jos Th.J. Cuypers (1861-1949) gebouwd in Traditionalistiche trant, geïnspireerd op de Hollandse 17de-eeuwse classicistische bouwkunst en de Engelse landhuisstijl. De architect Jos. Th.J. Cuypers - zoon van P.J.H. Cuypers - kreeg evenals zijn vader landelijk vooral bekendheid vanwege de kerkenbouw. In de periode 1900-1915 heeft hij, deels in samenwerking met J. Stuyt, zich toegelegd op het ontwerpen van villa's en landhuizen. Opdrachtgever was de Leidse stadsarchivaris J.C. van Overvoorde. Deze liet het pand inwendig verbouwen, zonder de oorspronkelijk plattegrond indeling aan te tasten, om het te bestemmen als hotel- en verblijfplaats voor kunstenaars. Tevens is de loggia op de verdieping gesloten. Tot 1993 heeft het deze functie behouden.

Het landhuis ligt op het zuidelijk deel van de buitenplaats de Paauw, dat in de periode 1910-1916 hiervan is afgescheiden en verkaveld. Kenmerkend voor de eerste fase in de ontwikkeling van Wassenaar tot villadorp, is dat bij nieuwbouw zoveel mogelijk de bestaande structuur van de bestaande groenaanleg werd gehandhaafd.

Op het complex staat een 19de-eeuwse BRUG (4), die oorspronkelijk deel uitmaakten van De Paauw. Verder behoren bij de aanleg verschillende TUINORNAMENTEN (5), vermoedelijk eveneens afkomstig van De Paauw.

In aanvang werd gebruik gemaakt van de toegangsweg van de Paauw naast de dienstwoning, Rijksstraatweg 422. Tegenwoordig is het terrein toegankelijk via een toegang aan de Paauwlaan.

Omschrijving

De Pauwhof ligt naast de dienstwoning Rijksstraatweg 422, op de hoek van de Paauwlaan en de Rijksstraatweg. De landschappelijk aangelegde tuin van de Pauwhof is het zuid-oostelijk deel van de (voormalige) buitenplaats De Paauw, waardoor het aan de noordzijde wordt begrensd. Een met ijsselsteentjes bestraatte oprijlaan leidt vanaf het toegangshek naast Rijksstraatweg 422, via een gemetselde vlakke brug, met een flauwe bocht in noordelijke richting naar het huis en de ten noordwesten ervan gelegen garage. Voor het huis (zuid) bevindt zich een ruim gazon met aan weerszijden bloemborders, die overgaat in de oorspronkelijk beplanting van het landschappelijke bos met voornamelijk loofbomen als eiken en beuken. In de aanleg bevinden zich verschillende tuinoramenten.

Waardering

De Pauwhof is van algemeen belang wegens architectuur- en cultuurhistorische waarde

- als voorbeeld van een landhuis met garage uit het eerste kwart van de 20ste eeuw gebouwd in Traditionalistiche trant, geïnspireerd op de Hollandse 17de-eeuwse classicistische bouwkunst en de Engelse landhuisstijl;

- als voorbeeld uit het oeuvre van de architect J.Th.J. Cuypers, die zich samen met J. Stuyt in de periode 1900-1915 heeft toegelegd op het ontwerpen van villa's en landhuizen. Het complex is vrij gaaf in hoofdstructuur, materiaalgebruik en detaillering, zowel in- als uitwendig.

- vanwege de stedebouwkundig waarde als onderdeel van één van de eerste villaontwikkelingen, die zich aan het begin van de 20ste eeuw voordeden aan de randen van bestaande buitenplaatsen, waarbij de structuur en aanleg ervan zoveel mogelijk werd gehandhaafd.